Fistül latince bir kelime olup flüt,tüp oluk anlamındadır.Genel olarak anüs çevresindeki cilt ile anüs içindeki bir bölge arasında burada oluşmuş kronik bir enfeksiyonun sonucu olarak oluşmuş kapanmayan bir yoldur. Fistüller buradaki enfeksiyonların ve apselerin kronik evresidir.
Fistüllerin 2 deliği mevcuttur. Başlangıçta anal bölgede salgı yapan bezlerde enfeksiyon gelişir. Bu enfeksiyon daha sonra apseye dönüşür. Bu apse kendiliğinden boşalamazsa veya cerrahi olarak boşaltılmazsa en az direnç bulduğu yöne doğru ilerler. Bunu sonucu şekilleri çok farklı fistüller meydana gelir. Bu fistüllerin oluşmasında buradaki sfinkter dediğimiz kas yapılarınında çok etkileri vardır.
Apse döneminde hastalarda otururken veya dışkılama sırasında şiddetli ağrı vardır.Bu sırada hastaların anüs çevresinde ağrılı, kızarık bir kitle görülebilir.Sıklıkla hastada ateş vardır.Bu dönemde yapılacak bir cerrahi drenaj işlemi hastayı fistül gelişiminden büyük oranda kurtaracaktır. Bu yapılmazsa apse en zayıf yerden drene olma eğiliminde olur. Bunun sonucu çeşitli şekillerde fistüller gelişir.
Fistül geliştikten sonra hastalarda anüs bölgesinde bir delik ve buradan çamaşırı kirleten çoğunlukla kokulu bir akıntı görülür.Fistül tedavisinde başarı dış ve iç deliğin doğru saptanmasıdır. Bu nedenle fistülü tedavi edecek hekimin bu konuda tecrübeli olması gerekir.
Ameliyatsız fistül tedavisinde iç ve dış delik bulunduktan sonra bunların konumlarına göre yapılacak tedavi planlanır. Bu konuda çeşitli yöntemler vardır. Bu yöntemlerden biride son yıllarda popüler olan fistül yolunun laserle kapatılması yoludur. Fistül yolunu mümkün olduğunca hassas bir şekilde ortadan kaldırmak için esnek,radyal emisyonlu lazer fiber dış ağızdan sokulur. Daha önce saptanmış iç ağızdan çıkarılır.Bu arada pilot ışın yardımı ile fistül yolu takip edilir.Laser enerjisi fistül içinde radyal olarak yayılır.Epitelize doku kontrollü bir şekilde tahrip edilir.Böylece fistül yolu çok büyük oranda kapanır. Bu arada iç delik ayrıca kapatılır.
Ameliyatsız fistül tedavisi lazerle fistül tedavisi olarak ta adlandırılmaktadır.
Bu yöntemde herhangi bir kesi söz konusu değildir.Fistül yolunun uzunluğu önemli değildir.İşlem süresi kısadır. İç delik cerrah tarafından ayni seansta basitçe kapatılabilir. Kesme olmadığı için sfinkterlerde yetmezlik söz konusu değildir. İşlem spinal anestezi altında yapılır. Hastanede yatma gerekmez.
İzmir fistül tedavisi IDEA klinikte yapılmaktadır.