IDEA Klinik IDEA Klinik İzmir'de, proktoloji (makat hastalıkları) teşhisi ve tedavisinin yanı sıra ameliyatsız varis tedavisi hizmetleri de sunulmaktadır.
Hemoroid halk arasında basur olarak bilinen makat hastalığıdır. Oldukça yaygın bir sağlık sorunu olması nedeniyle basur hakkında az çok herkesin fikri vardır. Bu yazımızda basur hastalığının ne olduğunu ve neden oluştuğunu ayrıntılı bir şekilde ele alıp bilgi vereceğiz.
Basur, anal kanalın son kısmı olan anüs bölümünde bulunan hemoroid adı verilen damarsal yapıların şişip büyüyerek makattan sarkması yani memecik oluşturmasıdır. Hastalık oluşan memeciklerin oluşum yerine göre iç ve dış hemoroid olarak 2 ye ayrılır. Ayrıca iç hemoroitte kendi içerisinde 4 evrede incelenir. Bu evreler memeciklerin makatta sarkma reaksiyonuna göre sınıflandırılır.
Dış Hemoroid Nedir?
Basur memecik oluşum yerine göre iç ve dış hemoroid olarak 2 gruba ayrılır. Dış hemoroitte memecikler anüs çevresinde oluşur. Burada oluşan memeciklerin makat kasları tarafından sıkıştırılması gibi bir durum olmaması sayesinde herhangi bir şikayete veya ağrıya neden olmaz. Ancak görsel olarak rahatsız edici olması sebebiyle hastalar dış hemoroitlerden kurtulmak isterler.
İç Hemoroid Nedir?
İç hemoroitte memecikler anal kanal içerisinde oluşur ve süreç içerisinde makattan sarkar. İç hemoroidin ilk evreleri de dış hemoroid gibi ağrıya neden olmaz. Ancak ilerleyen evrelerde memeciklerin makat kasları tarafından sıkıştırılmasına bağlı olarak şiddetli ağrıya neden olmaktadır. Hemoroitte ağrıya ek olarak kaşıntı, şişlik, akıntı, ıslaklık hissi ve kanama görülebilir. Hastalığın ilerlemesi ile görülen şikayetlerin dozajında da artış görülür.
- Evre: Hastalığın oluşmaya başladığı evredir. Memecik anal kanal içerisinde oluşur. Ancak makat dışına çıkmaz.Bu evrede hasta herhangi bir şikayet yaşamaz.
- Evre: Bu evrede memecikler dışkılama esnasında anal kanal dışına sarkar sonrasında kendiliğinden olağan konumuna döner. Şikayetler hafif de olsa gözlenmeye başlar.
- Evre: Bu aşamada memecikler dışkılama ile makat dışına sarkar ancak kendiliğinden olağan konumuna dönemezler. Eller içeri itilmesi gerekir. Makat dışında bulunduğu konumda makat kasları tarafından sıkıştırıldığı için ağrı ve rahatsızlık yapabilir.
- Evre: Hastalığın son evresidir. Bu evrede memecikler elle itilse bile normal konumuna dönemezler. Hasta için oldukça ağrılı bir süreçtir. Yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Kişi oturmakta güçlük dahi çekebilir.
Hemoroid ilk evrelerde lazer ve RBL gibi ameliyatsız tekniklerle tedavi edilirken ilerleyen evrelerde cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Bu nedenle sorun ilerlemeden doktora başvurulması ve tedavi sürecinin başlatılması tavsiye edilmektedir.
Basur Neden Olur?
Anal kanalın içerisinde bulunan damarlar kabızlık, normal doğum ve aşırı ıkınma gibi baskıya neden olan durumlar yüzünden şişerek anal kanal dışına sarkabilir.
Makat bölgesinde baskıya neden olan durumlar hastalığın oluşmasına uygun zemin hazırlar. Örneğin gebelik durumunda anne karnında büyüyen bebek bölgede baskıyı arttırarak basur oluşmasına uygun zemin hazırlayabilir. Uzun süre oturmak, fazla kilolu olmak, kronik kabızlık veya ishal sorunu yaşamak, tuvalet ihtiyacını sürekli erteleme gibi durumlarda hemoroid oluşumuna uygun zemin oluşmasına neden olur.
Kabızlık
Kabızlık basur da dahil olmak üzere pek çok hastalığın oluşmasına neden olan bir sağlık sorunudur. Bağırsak hareketleri sağlıklı ve düzenli olan bir bireyin günlük olarak dışkılama ihtiyacını gidermesi beklenir. Kabızlık durumundan söz edilebilmesi için dışkılamanın haftada 3 kereden az ve zorlu bir şekilde yapılıyor olması gerekmektedir. Zorlu dışkılama esnasında ıkınmaya bağlı olarak zorlanan damarlar süreç içerisinde genişleyip şişerek memecik oluşturur. Süreç içerisinde bu memecikler makattan sarkarak hastalık ileri derecelere ulaşır. Kabızlık sorunu yaşayan bireylerin %90 ından hemoroid hastalığınında yaşandığı yapılan araştırmalarla tespit edilmiştir. file:///C:/Users/lenovo/Downloads/2532-8774-2-PB.pdf
Gebelik ve Doğum
Basur genç yaşlı herkeste görülebilir. Ancak ileri yaşlardaki insanlarda görülme sıklığı daha fazladır. Genç yaşta görülmesine neden olan durumlardan birisi gebelik ve normal doğum sürecidir.
Gebelik sürecinde vücutta olan hormonal değişimler bağırsak hareketlerini de etkilemektedir. Ayrıca bebeğin varlığı da vücutta oluşan basıncı arttırdığı için hemoroid oluşumuna uygun zemin hazırlanmış olmaktadır. Normal doğum esnasında annenin aşırı ıkınması da damarların makat dışına sarkmasına neden olabilmektedir. Gebelik sürecinde kadınların %35inde normal doğum sürecinde ise kadınların %80inde basur sorunu ortaya çıkmaktadır. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2278306/
Basur Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yukarda da belirttiğim gibi ilk derece basur tedavisi lazerle kolayca yapılırken diğerleri için farklı seçenekler gerekir. Bunun için 2 yöntem bulunmakta olup, bunlar ameliyatsız basur tedavisi olarak adlandırılır. RBL (Rubber Band Ligasyon) dediğimiz yöntemde hemoroid memesine gelen kan engellenmesi amaçlanmaktadır. Bunun için özel bir cihaz ile toplanan basur memesinin son kısmına lastik bir halka takılır. Memeyi besleyen kan kesildiği için bir kaç gün içinde meme lastiğin olduğu yerden kopup düşecektir.
THD Yöntemi (Önerilir)
Bir diğer seçenek ise teknolojiye dayalı bir yöntem olan THD olup, tüm basur vakalarında uygulanmaktadır. Amacı basur memesini besleyen toplardamarı tespit edip memenin bir kaç santim üzerinden bağlama işlemi yapar. Memeye kan gelemeyeği için böylece ortadan kalkacaktır.
Op. Dr. Atilla Kaya, deneyimli bir genel cerrahi uzmanı olup aynı zamanda medikal estetik uzmanıdır. Özellikle proktoloji alanında uzmandır ve makat hastalıkları teşhis ve tedavisi konusunda önemli bir tecrübeye sahiptir.